میرحسینی: طبق برآورد آماری حدود 30 درصد فضاهای آموزشی عشایر خشتی، گلی و غیراستاندارد است.کارشناس آموزش و پرورش عشایر به خبرنگار خراسان گفت: با سفر رئیس سازمان نوسازی توسعه و تجهیز مدارس کشور در سال 87 به استان 5 میلیارد ریال برای بهبود فضاهای آموزشی عشایر تصویب شد که با پی گیری های لازم از ابتدای سال تحصیلی 89- 88 ، 40 کانکس برای مدارس چند پایه و کم جمعیت (زیر 25 نفر) در اختیار سازمان آموزش و پرورش قرار می گیرد و به بهره برداری می رسد. ...
محمد فیضی افزود: مدارس عشایری به 70 کانکس نیاز دارد و با تهیه 40 عدد کانکس حدود 65 درصد نیاز دانش آموزان عشایر مرتفع می شود.وی ادامه داد: در دوره ابتدایی تمام مدارس عشایری به صورت مختلط (پسر و دختر) و در مقطع راهنمایی 80 درصد به صورت مختلط و ضمیمه مدارس ابتدایی اداره می شوند. به علاوه بیش از 50 درصد دانش آموزان ابتدایی در کلاس های چند پایه مشغول به تحصیل هستند.به گفته وی 8 هزار و 489 دانش آموز عشایر (4552 پسر و 3937 دختر) در دوره های ابتدایی، راهنمایی تحصیلی و متوسطه انفرادی مهارتی تحصیل می کنند. به جز این آمار 530 نوآموز در مراکز پیش دبستانی آموزش می بینند.
آمار دانش آموزان ابتدایی 5 هزار و 718 نفر، راهنمایی تحصیلی 2 هزار و 197 نفر و دبیرستان 574 نفر است.
به گفته وی تعداد دانش آموزان مدارس عشایر شهرستان درمیان 3 هزار و 18نفر، نهبندان 2 هزار و 33 نفر، زیرکوه یک هزار و 462نفر، قاین 704نفر، سربیشه 652نفر، خوسف 358نفر، فردوس 177 نفر و سرایان 85 نفر است.
وی افزود: 650 معلم در دوره های تحصیلی ابتدایی، راهنمایی تحصیلی و متوسطه نظری مهارتی به دانش آموزان آموزش می دهند.
بیشتر معلمان مدارس عشایری که تعلیم و تربیت دانش آموزان را بر عهده دارند تازه استخدام، سرباز معلم و حق التدریس هستند و نیروهای مجرب به دلایل خاص (مشکلات جامعه عشایر) انگیزه خدمت در مناطق عشایری را ندارند.فیضی ادامه داد: برای بومی سازی معلمان مدارس عشایر در سال های گذشته سهمیه ای برای دانش آموزان عشایر در مراکز تربیت معلم در نظر گرفته شده بود که از سال 1387 به بعد این سهمیه حذف شد.
کمبود نیروی خدمت گزار و سرایدار در مدارس شبانه روزی راهنمایی تحصیلی نیز از مشکلات مدارس عشایری است. 4 مدرسه شبانه روزی راهنمایی تحصیلی عشایر در استان وجود دارد که 2 مدرسه در نهبندان و 2 مدرسه دیگر در زیرکوه قاین است در قاین، به صورت حق الزحمه افرادی به خدمت درآمدند ولی بیشترین مشکلات مربوط به مدارس شبانه روزی نهبندان است و مدرسه شبانه روزی دخترانه و پسرانه آن نیروی حق الزحمه هم ندارد.وی درخصوص امکانات آموزشی مدارس عشایر گفت: نبود امکانات آزمایشگاهی در مدارس راهنمایی تحصیلی و متوسطه نظری مهارتی آموزش فرزندان عشایر را با مشکل مواجه کرده است.
با توجه به 230 مدرسه شبانه روزی و عادی در مقاطع ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان در استان امکانات آزمایشگاهی مدارس راهنمایی و دبیرستان عشایر استان کمتر از 25 درصد و مدارس مقطع ابتدایی دارای کیت آموزشی است که متاسفانه این امکانات با توجه به تغییرات سالانه کتاب های درسی مربوط به سال های گذشته است.وی ادامه داد: مدارس عشایری استان از امکانات ورزشی مناسب هم برخوردار نیستند.این کارشناس آموزش و پرورش عشایری از اقدامات انجام شده برای افزایش کیفیت آموزش و پرورش عشایر گفت و افزود: سال گذشته 600 میلیون ریال از اعتبارات اداره کل آموزش و پرورش عشایری وزارتخانه مدارس عشایری به استان تخصیص یافت که 300 میلیون ریال آن برای ارتقای کیفیت آموزش و پرورش عشایر و پوشش تحصیلی و بقیه به منظور تجهیز مدارس عشایری و خرید دستگاه فتوکپی، رایانه، تلویزیون رنگی، رادیو ضبط، چاپگر و کمد فلزی دانش آموزی هزینه شد.
وی در پاسخ به این سوال که آینده دانش آموختگان دبیرستان های عشایری چه می شود، گفت: برای بومی سازی معلمان مدارس عشایری در سال های گذشته سهمیه ای برای دانش آموزان عشایر در مراکز تربیت معلم اختصاص یافت اما از سال 87 به بعد این سهمیه حذف شد و تنها روزنه امید دانش آموزان عشایر برای بومی سازی معلمان مدرسه هایشان از بین رفت.
وی از دیگر مشکلات به نبود وسیله نقلیه مناسب در استان، شهرستان ها و مناطق برای سرکشی از مدارس، با توجه به راه های صعب العبور مناطق عشایری اشاره کرد و افزود: برای رفع مشکل باید دیگر نهادها از جمله استانداری حمایت و همکاری کنند.
وی در خصوص تعداد دانش آموزان عشایر که به دانشگاه ها و مراکز علمی راه می یابند، گفت: چون به جز خوسف و درمیان در دیگر مناطق پیش دانشگاهی مستقل نداریم، اطلاعات دقیقی از سرنوشت دانش آموزانی که به مقاطع دبیرستانی و دانشگاهی راه می یابند نیست.
وی افزایش پوشش تحصیلی دوره ابتدایی برای جذب تمام دانش آموزان عشایر در مدارس، برگزاری آزمون سنجش و پیشرفت علمی آن ها، برگزاری انتخابات شوراهای دانش آموزی در سه دوره تحصیلی ابتدایی، راهنمایی و متوسطه نظری مهارتی، برگزاری همایش تجلیل از برگزیدگان آموزش و پرورش عشایر برای بهبود کیفیت، راه اندازی خوابگاه فصلی شبانه روزی برای دانش آموزان مقطع راهنمایی و متوسطه را از اقدامات انجام شده برای مدارس عشایر برشمرد و افزود: علاوه بر این برنامه ها اجرای طرح کلاس چند پایه در مدارس راهنمایی تحصیلی با توجه به سامان دهی نیروی انسانی، برگزاری مسابقات فرهنگی- هنری و پرسش مهر، تهیه وسایل کمک آموزشی ویژه نوآموزان دوره پیش دبستانی، اجرای طرح های نظارت و راهنمایی بالینی، آموزش مهارت های زندگی، توسعه فعالیت های مکمل و فوق برنامه، آموزش معلمان کلاس های چندپایه، اجرای طرح پیش گیری از تنبلی چشم برای کودکان 3 تا 6 ساله عشایری، برگزاری کلاس های جبرانی برای دانش آموزان مدارس راهنمایی شبانه روزی و تامین اعتبار لازم از دیگر برنامه های اجرایی برای مدارس عشایر است.وی گفت: جامعه عشایری بخشی از جمعیت کشور است که با دامداری امرار معاش می کند و بیشتر در حال کوچ هستند. آن ها همزیستی و قرابت دیرینه ای با طبیعت دارند و در عمق دره ها و پهنه دشت ها زندگی می کنند.
سخت کوشی، مهمان نوازی، قناعت، کم هزینه و پرمنفعت بودن، دلاوری و شجاعت، سادگی و بی آلایشی و غیره از مهم ترین شاخصه های فرهنگ عشایری است.وی ادامه داد: بیشترین مشکلاتی که دانش آموزان عشایر با آن گریبانگیرند کوچ، فقر فرهنگی، کم سوادی و بی سوادی والدین، سوء تغذیه، دوگانگی زبان، پراکندگی و سخت گذر بودن مناطق عشایری، تعصبات قومی و قبیله ای، ازدواج های زودرس، میل شدید عشایر به زندگی سنتی گذشته، ترک تحصیل و نبود انگیزه ادامه تحصیل است./ر.خراسان