تحلیل نویسنده « الحیات » از توافق نامه امنیتی عراق و آمریکا

» .

منوی کاربری

خبرنامه

لینک دوستان

لینکدونی

منوی اصلی

نویسندگان

موضوعات

تبلیغات

آرشیو ماهانه

جستجوگر

آمار وبلاگ

طراح قالب

اخبار روز نامه های ایران از در قاین نیوز

تحلیل نویسنده « الحیات » از توافق نامه امنیتی عراق و آمریکا

کابینه عراق سرانجام در جلسه روز یک شنبه خود، پیش نویس توافق نامه امنیتی با آمریکا را تصویب کرد، اما این پیش نویس تا رسیدن به این مرحله فراز و فرودهای زیادی پشت سر گذاشته و هنوز برای نهایی شدن به رأی مثبت پارلمان عراق نیازمند است. شاید مراجع دینی، گروه های عمده سیاسی و مردم عراق نگاه کاملا یکسانی به این توافق نامه نداشته باشند، اما فصل مشترک دیدگاه همه آنان «نگرانی» درباره این پیمان امنیتی است. نگاهی به پیشینه شکل گیری و تحولات تصویب این توافق نامه، ریشه این نگرانی ها را آشکارتر می کند. ...

جرقه نخست

به گزارش فارس، در فوریه سال 2004 هیئتی از روسای شورای حکومتی وقت عراق به آمریکا سفر کردند و با توجه به این که عراق در آن زمان طبق قطعنامه 1483 تحت اشغال نیروهای آمریکا بود، بنابراین تلاش شد توافق نامه ای امنیتی به امضا برسد تا اختیارات نیروهای آمریکایی در عراق تعیین شود. در 25 نوامبر 2007، در راستای توافقی که در 26 آگوست همان سال بین 5 گروه بزرگ عراق در راستای امضای توافق نامه امنیتی برای پایان دادن به حضور نیروهای خارجی در عراق انجام گرفت، «نوری المالکی» نخست وزیر عراق و «جورج بوش» رئیس جمهور آمریکا برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق توافق کردند.جزئیات این توافق، در متنی تحت عنوان «توافق وضعیت نیروها» (Status Of Forces Agreement یا SOFA) مطرح شد که به توافق نامه امنیتی بغداد- واشنگتن معروف شده است.

عراق از توافق نامه چه توقعی داشت؟

1 - پایان دادن به حضور نیروهای خارجی در عراق: با توجه به این که پس از سقوط رژیم صدام حسین، ساختارهای امنیت ملی عراق از بین رفته بود، این ساختارها نیاز به بازسازی داشت. وجود باندهای جنایتکار، بازگشت قوی بعثی ها به عراق و نیروهای تکفیری با حمایت برخی کشورهای عرب منطقه برای بر هم زدن امنیت در عراق از جمله بحران های امنیتی به شمار می رفت.

2 - خروج عراق از بند 7 منشور سازمان ملل: در دوم آگوست 1990 ارتش رژیم عراق به خاک کویت حمله و آن را اشغال می کند. در آن زمان شورای امنیت با صدور قطعنامه 660 به عراق اولتیماتوم می دهد که خاک کویت را ترک کند. با توجه به این که پس از این درخواست ارتش عراق همچنان کویت را تحت اشغال داشت، سه روز پس از صدور این قطعنامه، بر اساس بند 7 منشور سازمان ملل متحد در 5 آگوست 1990 قطعنامه دیگری موسوم به 661 صادر می شود که به موجب آن عراق تحت قیمومیت سازمان ملل قرار می گیرد. اما پس از کارشکنی های عراق، قطعنامه 687 در 3 آوریل 1991 صادر می شود که به موجب آن تمامی سیستم های عراق تحت تحریم های بین المللی قرار می گیرند. در چنین شرایطی این کشور به هیچ وجه حاکمیت مطلق ندارد و تحت قیمومیت سازمان ملل متحد است. از همین رو عراق برای خارج شدن از بند 7منشور سازمان ملل اهمیت زیادی قائل است.

رایزنی های پنهانی

روند امضای توافق نامه امنیتی با آمریکا ابتدا در خفا و به دور از نگاه رسانه ها و افکار عمومی دنبال می شد و مردم عراق و حتی شخصیت های سیاسی این کشور از محتوای این توافق نامه اطلاعی نداشتند و دو طرف سعی می کردند این توافق نامه پنهانی به امضا برسد و رسانه ای نشود.

در این رابطه، «مرنبی تانتونگو» سخنگوی سفارت آمریکا در بغداد در گفت و گو با روزنامه عراقی «المدی» تأکید کرد که نباید پیش از توافق بر سر بندهای پیش نویس توافق نامه امنیتی آن را در معرض دید افکار عمومی قرار داد.

تلاش برای نشان دادن روی خوش سکه

پس از این که مردم عراق و شخصیت های سیاسی این کشور و نیز مراجع این کشور به تدریج از محتوای این توافق نامه اطلاع یافتند، دو طرف سعی کردند که مردم این کشور را راضی کنند و درصدد برآمدند به گونه ای وانمود کنند که امضای این توافق نامه به نفع مردم عراق و امنیت و ثبات این کشور است و استقلال و حاکمیت این کشور را حفظ می کند.

مخالفت مراجع و اعتراض های گسترده مردمی

در پی این تلاش ها بود که مراجع عراق با صدور بیانیه ای مخالفت خود را با امضای این توافق نامه اعلام کردند و آن را ناقض استقلال و حاکمیت این کشور دانستند. پس از آن نیز مخالفت های مردمی در عراق علیه این توافق نامه بالا گرفت و مردم این کشور با بر پایی تظاهراتی مخالفت خود را با امضای این توافق نامه اعلام کردند.

آیت ا... العظمی «سید علی سیستانی» به مناسبت های گوناگون و در دیدار با مقام های عراقی و بین المللی، بر ضرورت حفظ حاکمیت عراق در هر گونه توافق نامه ای تأکید کرد

آیت ا... «سید کاظم حائری» از مراجع تقلید شیعیان عراق با انتشار بیانیه ای ضمن محکوم کردن این توافق نامه تأکید کرد، موافقت با این توافق نامه «خفت و خواری» را تا ابد برای عراق به ارمغان خواهد آورد.

آیت ا... «سید صادق حسینی شیرازی» از علمای برجسته عراق نیز از توافق نامه امنیتی عراق و آمریکا به شدت ابراز نگرانی کرد و گفت: هر توافق نامه ای که ناقض حاکمیت عراق باشد، مخالف شرع محسوب می شود.

حتی مقتدا صدر از روحانیون جوان عراقی با انتشار بیانیه ای از مردم این کشور خواست پس از اقامه نماز جمعه هر هفته در اعتراض به توافق نامه امنیتی عراق و آمریکا و لغو نهایی آن، تظاهرات کنند.این مخالفت ها تاکنون ادامه داشته است و مراجع شیعه و نیز گروه های اهل سنت بر مخالفت خود با نقض حاکمیت ملی عراق تأکید کرده اند.

شروط سه گانه مالکی

پس از مخالفت های مراجع و اعتراضات مردمی به این توافق نامه دولت نوری المالکی مجبور به عقب نشینی از مواضع پیشین خود شد و اعلام کرد که توافق نامه ای را که حاکمیت کامل این کشور باشد، امضا نمی کند.

مالکی همچنین برای تضمین دادن به کشورهای همسایه، شروط سه گانه ای را به شرح زیر برای امضای توافق نامه مطرح کرد:

1 - این توافق نامه هیچ گونه مجوزی برای احداث پایگاه نظامی دائمی در عراق به آمریکا نخواهد داد.

2 - هیچ گونه اجازه ای برای حمله به کشور ثالث داده نخواهد شد.

3 - این توافق نامه هیچ منعی برای امضای قراردادهای مشابه میان عراق با دیگر کشورها نخواهد داشت.

«محمود مشهدانی» رئیس مجلس عراق نیز اعلام کرد، تا زمانی که توافق نامه امنیتی به امضای دو سوم نمایندگان عراق نرسد، هیچ مقام عراقی جرأت امضای چنین توافق نامه ای را ندارد؛ هر چند بعدها دادگاه قانون اساسی عراق اعلام کرد که رأی نصف به علاوه یک اعضای پارلمان عراق برای تصویب توافق نامه کافی است.

ادامه تلاش های آمریکا

بعد از مخالفت های گسترده مراجع و مردمی با این توافق نامه، مقامات آمریکایی برای امضای آن به سراغ شخصیت های کرد عراق رفتند و در این راه تلاش کردند که نظر مقامات ارشد آن ها را در زمینه امضای این توافق نامه جلب کنند.جورج بوش رئیس جمهور آمریکا پس از دیدار با «جلال طالبانی» همتای عراقی خود در واشنگتن گفت که با طالبانی درباره ضرورت امضای توافق نامه راهبردی بحث و گفت و گو کرده است.آمریکا در این باره حتی به نمایندگان پارلمان عراق نیز چشم امید دوخته بود، چنان که شبکه خبری «فاکس نیوز» آمریکا در این رابطه فاش کرد که واشنگتن پیشنهاد پرداخت رشوه 3 میلیون دلاری به نمایندگان عراق در صورت موافقت با توافق نامه امنیتی کشورشان با واشنگتن را مطرح کرده است.

بندهای جنجالی و محرمانه

یکی از بندهای این توافق نامه که مخالفت های گسترده ای را به همراه داشت، اعطای مصونیت قضایی (حق کاپیتولاسیون) بود. بر اساس این بند دولت عراق یا ادارات قضایی عراقی حق بازخواست نیروها و افراد آمریکایی را ندارند و این مصونیت حتی شرکت های امنیتی، غیرنظامی، نظامی و پشتیبانی وابسته به ارتش آمریکا را شامل می شود.همچنین در یکی از بندهای این توافق نامه امنیتی، تاریخی برای حضور نیروهای آمریکایی در عراق مشخص نشده بود و نیروهای آمریکایی می توانستند برای مدت زمان نامعلومی بدون تعیین یک جدول زمان بندی در این کشور حضور داشته باشند.استقرار پایگاه های آمریکایی در عراق نیز یکی دیگر از بندهایی بود که مخالفت مردم عراق و شخصیت های سیاسی این کشور را به همراه داشت.علاوه بر این، بر اساس اطلاعات درز کرده به رسانه ها و نیز گفته خود مقامات عراقی، دخالت نکردن دولت عراق در حیطه اختیارات نیروهای آمریکایی، احداث زندان و مراکز امنیتی از سوی نیروهای آمریکایی، حق بازداشت تهدیدکنندگان امنیت توسط نیروهای آمریکایی بدون مجوز دولت عراق و آزادی نیروهای آمریکایی در هدف قرار دادن هر کشور تهدید کننده امنیت با استفاده از خاک عراق، از دیگر بندهای محرمانه و جنجالی توافق نامه بوده است.

اصلاحات پیشنهادی دولت عراق

دولت عراق پس از به بن بست رسیدن گفت و گوهای داخلی برای تصویب پیش نویس توافق نامه، اصلاحاتی را در آن انجام داد و متن پیشنهادی را به آمریکا ارائه کرد. دولت آمریکا، پس از تأکید بوش بر نهایی بودن نسخه پیشنهادی خود، سرانجام با بعضی از اصلاحات ظاهری عراق موافقت کرد که شاید ملموس ترین نتیجه آن را بتوان موافقت واشنگتن با خروج نیروها از عراق تا پایان سال 2011 دانست.

حال توافق نامه امنیتی بغداد- واشنگتن پس از پیمودن این راه طولانی در انتظار رأی پارلمان عراق است، هر چند با وجود تأکید مراجع و شخصیت های سیاسی بر شفاف بودن پیمان، هنوز متن رسمی این توافق نامه منتشر نشده و نگرانی ها در عراق همچنان باقی است./خراسان

نوشته شده توسط م. ر. الف در سه شنبه 87 آبان 28

لینک ثابت نظرات شما ()

..: آخرین ارسال ها :..
13آبان روز دانش اموز مبارک
قاین : مراسم راهپیمایی روزجهانی قدس در شهرستان قاینات
[عناوین آرشیوشده]

کپی برداری از مطالب سایت فقط با ذکر منبع مجاز میباشد .
All Rights Reserved 2005-2010 © by Qaennews.parsiblog.com
This Template Designed By Mohammad Bagheri | power ByParsiBlog
wwWw.Theam.TK - wWw.TMPfa.TK - wWw.MyBaran.TK